De Heilige Antonius Abt met het varken.

Als je een boek schrijft over de geschiedenis van je dorp, dan kom je van alles tegen. Vrolijke en gekke dingen, trieste zaken, ontroerende voorvallen.
Je ontdekt zaken die je niet wist, maar die wel in vele stapels literatuur beschreven staan en die je uit al die boeken als krenten uit de pap pikt om ze samen te brengen in dat ene boek over je eigen dorp.
In even zovele stapels akten, brieven en stukken uit archieven, haal je eveneens dingen over de geschiedenis van je dorp, maar meestal betreft het aanvullingen op en verdere uitdieping van datgene wat al bekend was.
Maar als je geluk hebt, dan doe je echt een ontdekking. Dan kom je iets op het spoor waar nog niemand iets van wist, wat nog nooit eerder beschreven of onderzocht werd. Zo een ontdekking mochten wij beleven.

Heel toevallig hoorden we iets over een heel oud beeld. Het zou “Antonius met het varken” zijn. De eigenaar had wel eens iemand gevraagd of het echt een oud beeld was, maar er was geen duidelijk antwoord op gekomen.
Het beeld was afkomstig uit Wamel, want daar was het in het grijze verleden ergens van een zolder afgekomen. Het was vies en vuil en men dacht eigenlijk dat het beeld van gips was en daarom wilde men het weggooien. Toch werd de heilige gered en het kwam terecht bij de huidige eigenaar, die het beeld met veel zorg schoonmaakte.
Onder de oude verflagen en al het vuil kwam geen beeld van gips, maar een houten beeld tevoorschijn, voorstellende “Antonius met het varken”. Jaren stond het bij betrokkene in huis.

Toen we van het bestaan van het beeld gehoord hadden, hebben we contact gelegd met de eigenaar en we kregen een paar foto’s toegestuurd. Deze foto’s legden we voor aan enkele deskundigen. Uit hun eerste reactie werd al direct duidelijk, dat het hier wel eens om een zeer belangwekkende vondst zou kunnen gaan. Maar op grond van de foto’s durfden zij geen definitief oordeel te vellen. Zij verwezen naar enkele deskundigen die bij uitstek bekend waren met dit soort beelden en die zelfs internationale bekendheid en ervaring hadden.
Dit was natuurlijk aanleiding om de zaak verder uit te zoeken en deze deskundigen te vragen om het beeld te onderzoeken. Op een zeer warme zomerdag in 1992 gebeurde dat. We moesten er een rit van ruim 150 kilometer voor over hebben, maar het was uiteindelijk zeer de moeite waard.

Op deze pagina’s staan een aantal foto’s van het beeld afgedrukt, maar ze geven slechts ten dele de schoonheid van dit kunstwerk weer. Als je het beeld in werkelijkheid voor je ziet, dan sta je perplex over de wijze waarop de houtsnijder te werk gegaan is. Al die kleine details, die van het beeld een echt kunstwerk maken, vallen op een foto voor een belangrijk deel weg.

Op deze foto’s komt het schitterende houtsnijwerk uitstekend tot zijn recht.